آشنایی با آنتی‌بیوتیک‌های رایج در دندانپزشکی

سه شنبه 25 دی 1403
راهنمای جامع انواع آنتی‌بیوتیک‌ها و موارد استفاده در درمان عفونت‌های دهانی.آنتی‌بیوتیک‌ها در دندانپزشکی نقشی کلیدی در مدیریت و درمان عفونت‌های دهانی و دندانی ایفا می‌کنند. انتخاب آنتی‌بیوتیک مناسب، به نوع باکتری، شدت عفونت و وضعیت بیمار بستگی دارد. در این مطلب به معرفی انواع آنتی‌بیوتیک‌های رایج در دندانپزشکی و کاربردهای هر کدام پرداخته‌ایم.

۱. آموکسی‌سیلین

آموکسی‌سیلین، یک آنتی‌بیوتیک طیف گسترده است که برای درمان باکتری‌های گرم مثبت مانند استرپتوکوک‌ها و برخی گرم منفی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو معمولاً در درمان عفونت‌های دندانی و پریودنتال تجویز می‌شود.

۲. کلیندامایسین

کلیندامایسین برای درمان عفونت‌های ناشی از باکتری‌های بی‌هوازی و برخی گرم مثبت‌ها موثر است. این دارو برای بیمارانی که به پنی‌سیلین حساسیت دارند، گزینه مناسبی است.

۳. آزیترومایسین

آزیترومایسین یک آنتی‌بیوتیک طیف گسترده است که در درمان عفونت‌های دهانی ناشی از استرپتوکوک‌ها و برخی باکتری‌های بی‌هوازی استفاده می‌شود. این دارو برای بیماران دارای آلرژی به پنی‌سیلین مناسب است.

۴. مترونیدازول

مترونیدازول برای عفونت‌های ناشی از باکتری‌های بی‌هوازی مانند Bacteroides و Fusobacterium موثر است. این دارو در درمان عفونت‌های پریودنتال و آبسه‌های دندانی نقش مهمی دارد.

۵. پنی‌سیلین V

پنی‌سیلین V برای عفونت‌های خفیف تا متوسط دهانی، به‌ویژه موارد ناشی از استرپتوکوک‌ها و بی‌هوازی‌های دهانی تجویز می‌شود.

۶. سفالکسین

سفالکسین برای عفونت‌های خفیف دهانی و بیمارانی با حساسیت خفیف به پنی‌سیلین گزینه‌ای مناسب است.

۷. داکسی‌سایکلین

داکسی‌سایکلین در درمان بیماری‌های پریودنتال پیشرفته و عفونت‌های ناشی از باکتری‌های مقاوم مانند Aggregatibacter actinomycetemcomitans مورد استفاده قرار می‌گیرد.

آنتی‌بیوتیک‌های موثر بر باکتری‌های بی‌هوازی

باکتری‌های بی‌هوازی عامل بسیاری از عفونت‌های پیچیده دهانی هستند. آنتی‌بیوتیک‌های زیر بیشترین تاثیر را بر این باکتری‌ها دارند:

کلیندامایسین
آموکسی‌سیلین-کلاوولانات (Augmentin)
مترونیدازول
پیپراسیلین-تازوباکتام (Zosyn)
مروپنم و ایمی‌پنم

باکتری‌های بی‌هوازی مرتبط با عفونت‌های دندانی

چرا انتخاب آنتی‌بیوتیک مناسب اهمیت دارد؟

انتخاب آنتی‌بیوتیک به عواملی مانند نوع عفونت، وضعیت پزشکی بیمار و حساسیت به داروها بستگی دارد. تجویز نادرست این داروها می‌تواند منجر به مقاومت دارویی شود که درمان عفونت‌ها را دشوار می‌کند.

جدول دسته‌بندی آنتی‌بیوتیک‌ها

نوع آنتی‌بیوتیک	خوراکی	تزریقی	مناسب برای آلرژی به پنی‌سیلین	مناسب برای ناتوانی در مصرف خوراکی
آموکسی‌سیلین	بله	خیر	خیر	خیر
کلیندامایسین	بله	بله	بله	بله
آزیترومایسین	بله	خیر	بله	خیر
مترونیدازول	بله	بله	بله	بله
پنی‌سیلین V	بله	خیر	خیر	خیر
سفالکسین	بله	خیر	بله	خیر
داکسی‌سایکلین	بله	خیر	بله	خیر